Het doel van een goede data visualisatie is dat we elke dag betere beslissingen kunnen maken met behulp van de juiste visualisatie. Als we een dashboard moeten maken bij een klant, een infographic of een rapport, dan is de vraag die we vaak als eerste beantwoord willen hebben: hoe moet het eruit zien? Maar is dat wel de vraag die we als eerste moeten stellen?

Recent las ik een artikel van Robert Kosera op zijn site eagereyes (www.eagereyes.com) over het waarom van data visualisatie. Dat triggerde mij en maakt dat ik nu denk, moeten we niet beginnen met de waarom vraag? Het lijkt een open deur, maar ik realiseerde me dat ik mezelf afvroeg: in hoeverre denk ik hier echt over na?

Rol en trend

Data visualisatie is een steeds grotere rol aan het innemen binnen reporting en dashboarding. Data storytelling heeft in tools als Qlik Sense en Tableau een belangrijke rol gekregen en met het steeds toenemende belang van data en de hoeveelheid daarvan neemt ook de behoefte om dit te visualiseren toe. Om mensen steeds sneller inzicht te geven. Als je op internet gaat zoeken naar data visualisatie, krijg je een berg aan informatie over je heen. Je ziet dat het een heel actueel onderwerp is wat enorm in beweging is op het gebied van storytelling, infographics en dashboarding. Meer en meer geavanceerde visualisaties worden ontwikkeld. Moeten we daar ook altijd wat mee?

Vizzen om het Vizzen

Ik hou niet zo van meewaaien met alle winden en mee rennen met elke trend. Ik denk dat het visualiseren van data niet zoals een trend zal overgaan. Het is daarom belangrijk om stil te staan bij wat we aan het doen zijn. Niet alleen maar kijken naar de glimmertjes en bling bling en hoe het eruit moet zien. Niet domweg maar visualiseren en dus “vizzen om het vizzen”.

In de inleiding noemde ik al de waarom vraag. Om te komen tot doordachte reports en dashboards dienen we voordat we starten met een visualisatie vragen stellen als: waarom moet deze data gevisualiseerd worden? Wat is je doel? Wat hoop je te bereiken met een viz? Waarom überhaupt visualiseren? Hoe moet dit je ondersteunen in het maken van beslissingen?

Het zijn wellicht niet altijd gemakkelijke vragen om te beantwoorden, omdat degene die zijn rapport of dashboard wil hebben gedwongen wordt om na te denken over zijn/haar vraagstuk en het daadwerkelijke inzicht wat gewenst is. Het waarom van visualiseren vormt de basis voor een goede visualisatie, omdat het doel van de visualisatie duidelijk wordt en daarmee wat je nodig hebt om een goede beslissing te maken.

Aanhaken of afhaken

Wanneer je in de requirements fase zit voor een dashboard of rapportage is mijn advies om dus te beginnen met het stellen van de waarom vragen aan de opdrachtgever zoals hierboven genoemd. Als er antwoord is op die vragen dan ontstaat een beeld van de behoefte van de klant en hoe het rapport hem of haar gaat ondersteunen in het krijgen van inzicht en het maken van beslissingen. Is de klant geïnteresseerd in het vergelijken van waarden dan kan er gekeken worden naar bijvoorbeeld een bulletchart of barchart. Is een algemene trend voldoende? Gebruik dan een lijngrafiek. Zijn de detail cijfers van belang? Schroom dan niet om gewoon een tabel te gebruiken. Zijn outliers in data kritiek om snel inzichtelijk te hebben? Highlight dan die outliers. Is er behoefte aan inzicht in samenhang? Kijk eens naar een scatterplot.

De waarom vraag en samenhangende vragen geven je het inzicht om keuzes te maken in het maken voor de uiteindelijke visualisatie. Verdiep jezelf in wanneer welke visualisatie gebruikt moet worden en welke regels in visualisatie van belang zijn (zie ook mijn eerdere blog ‘Het hiërogliefen scenario van een grafiek’). Op de site van Stephen Few staan hiervoor hele praktische handvatten (www.perceptualedge.com). Verder gaan de boeken van oa Stephen Few, Edward Tufte, Alberto Cairo en Nathan Yau heel uitgebreid in op welke visualisatie waarvoor dienst kan doen en welke visualisatie regels toegepast moeten worden.

Als een klant een visualisatie heeft die ondersteunt, dan is de klant aangehaakt bij de data en de visualisatie. De klant heeft vertrouwen in wat hij ziet, de klant ziet het belang van het rapport of dashboard en neemt het op in zijn beslisproces. Maken we een visualisatie die voorbij gaat aan het waarom, dan is de kans groot dat het er mooi uitziet met mooie glimmers en fancy effecten, maar dat het de klant niet helpt in zijn beslisproces. De klant haakt af.

Conclusie

Datavisualisatie is cool en maakt informatie sexy. Maar als het niet aansluit bij het doel van de klant en er niet is nagedacht over het waarom dan is het alleen een lege huls en slechts een “plaatje om het plaatje”. Het draagt niets bij en helpt niet bij het maken van beslissingen. De klant zal afhaken. Stel daarom de waarom vragen. Die geven je het inzicht en de informatie die nodig hebt om de juiste visualisatie te maken. Een visualisatie die aansluit bij wat de klant wil en die hem helpt bij het maken van betere beslissingen. De klant is aangehaakt.

meer over dit onderwerp