Sexy grafieken verkopen

Een pakketje schroot met een dun laagje chroom?

Sexy grafieken en dashboards zijn mooi, leuk om naar te kijken en geven een gevoel van kwaliteit. Functionaliteit en grafische hoogstandjes moeten echter wel in balans zijn. De glitter moet niet verblinden, maar juist uitnodigen en ondersteunen bij het gebruiken van het dashboard. It’s a fine line…Het is misschien niet helemaal in lijn met wat bijv. Edward Tufte schrijft in zijn boek ‘The visual display of quantitative information’, waarin gesproken wordt over het minimaliseren van non-inkt. Maar ja, we zijn allemaal mensen en soms helpt het om sexy grafieken en grafische elementen te gebruiken. Al schrijvend blijft het toch een onderwerp wat een beetje schuurt bij me, het gaat om de data en niet om alles er omheen, maar net als in de reclame moeten zaken soms een beetje glimmen om mensen  naar binnen te trekken. 

Beautify

Waarom zou je een dashboard mooier maken? Het dashboard moet in eerste oog opslag toch mensen informeren? Dat is absoluut waar, maar soms moet de aandacht van mensen eerst worden verkregen, om ze vervolgens te informeren. Het grafische aspect dient dus een ander doel. Je wilt mensen binnenhalen en vasthouden. Als het er goed uitziet, zal de drempel voor bepaalde gebruikers om het dashboard te gebruiken lager worden. Wellicht is dit trouwens wel sterk afhankelijk van je gebruikersgroep. De zogenaamde ‘beautification’ van een dashboard kan dus wel degelijk zinvol zijn, maar…

Spagaat

Als je het hebt over sexy grafieken en functionele grafieken zit je al snel in een soort spagaat. Wat is mooi en trekt de aandacht van de gebruiker naar het dashboard toe, zonder dat het afbreuk doet aan de boodschap? Wat communiceert wel en wat doet daar afbreuk aan?  Wordt het niet te snel glitter om de glitter? Want ja, er kan toch altijd nog een mooi plaatje bij. En toch, je zet ook geen grote spoiler op je Kia Picanto, daar wordt die niet mooier van en helpen doet het ook niet. Zoals je wellicht al bemerkt, het is een continue balanceren en bij jezelf te rade gaan.  Een voorbeeld van teveel glitter, waardoor de boodschap moeilijk leesbaar wordt, zie je hieronder.

Sexy grafieken verkopen 1

Bron :http:/junkcharts.typepad.com/junk_charts/2011/06/drugged-up-american-graphic.html

Het ziet er leuk uit, maar snel interpreteerbaar is het niet. Maar wat is dan de juiste balans?

Balans

Balans gaat over dat een visualisatie zowel fijn is om naar te kijken en aandacht trekt en ook nog informatief is en mensen ondersteund. Het doel van data visualisatie blijft dat gebruikers in staat moeten zijn om snel een grote hoeveelheid data te laten interpreteren, conclusies te kunnen trekken en richting te bepalen.

Grafische elementen kunnen absoluut gebruikt worden om aandacht te trekken en te ondersteunen bij het communiceren van de boodschap. Als grafische ‘beautification’ helpt om mensen het dashboard te laten gebruiken, zonder afbreuk te doen aan de boodschap, waarom dan niet? Via een artikel van Stephen Few, kwam ik een heel mooi voorbeeld tegen waar een balans is tussen communiceren en een fraaie vormgeving. Het is te vinden op de website van de OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development).  Op die site kun je 34 landen vergelijken op basis van 11 variabelen die een rol spelen in de kwaliteit van leven. De infographic wordt derhalve ook de Better Life Index genoemd: Dat ziet er zo uit:

chart

Bron: http://www.oecdbetterlifeindex.org/

Het is een mooie graphic. De grootte van de blaadjes toont de mate van tevredenheid van de bevolking in een land. Hoe groter het blaadje, hoe hoger de tevredenheidsscore. Je ziet snel welk land de kleinste of grootste blaadjes heeft. Daar stopt het echter niet. Het mooie is dat als je met je muis boven een bloem blijft hangen, je een hele functionele bar chart te zien krijgt, met daarin een accuraat vergelijk van de verschillende variabelen. Daarnaast vind je op de site ook nog andere mogelijkheden om bijv. naar individuele landen te kijken en landen te vergelijken. De visualisatie is dus niet alleen mooi, maar ook bijzonder informatief.

Al schrijvend en lezend over dit onderwerp heb ik ontdekt dat het een voortdurende discussie is in visualisatieland. ‘Sexy’ grafieken en ‘beautification’ helpen zeker bij het ‘verkopen’ van een dashboard of een rapport. Let echter goed op dat de juiste balans aanwezig blijft tussen informeren en glitter. Het doel is om te communiceren en als dat betekent dat additionele grafische elementen of ‘sexy grafieken’ nodig zijn om beter te communiceren, moet je dat niet nalaten.  En balans vinden? Een paar mogelijke zaken om over na te denken:

  • Is het echt nodig om een ‘sexy’ grafiek te gaan gebruiken of een additioneel grafisch element? En zo ja, waarom?
  • Wie is de gebruikersgroep? Wordt daar mogelijk een drempel ervaren in het gebruik? Of is de groep juist gevoelig voor additionele grafische elementen?
  • Denk na over vorm en omvang. Wat wil ik communiceren met de grafiek of het grafische element?
  • Trekt het mooier maken de aandacht weg van het informeren of trekt het juist aan en wordt de gebruiker ook nog geïnformeerd?

Het is niet eenvoudig, het is eerlijk gezegd best wel lastig. Maar het kan alleen maar goed zijn om na te denken over het waarom en het hoe, om daarmee te voorkomen dat we pakketjes schroot met dunne laagjes chroom gaan produceren.

Marc-rumkorf

Geschreven door

Marc Rumkorf

Consultant Business Intelligence

Email: marc.rumkorf@riviq.nl

meer over dit onderwerp